İstatistiksel Analiz İçin Kullanılan Bilgisayar Programları
Bu yazımızda veri analizinde en çok kullanılan ve en bilindik istatistik programlarından bahsedeceğiz. Ayrıca bu programların hangi alanlarda (sağlık bilimleri, sosyal bilimler vb.) sıklıkla kullanıldığı, ücretli olup olmadıkları ve kullanım amaçlarına değinilecektir.
1. IBM SPSS Statistics
İlk sürümü 1968 yılında piyasaya verilmiş olan IBM SPSS, sosyal bilimlerde istatistiksel analiz için tasarlanan bir program olsa da sağlık ve fen bilimlerinde de sıklıkla kullanılan bir programdır. Ara yüzüne alışkın olmamız, kullanım kolaylığı, esneklik ve ölçeklenebilirlik SPSS’i her beceri düzeyinden kullanıcı (akademisyen, uzman, öğrenci vb.) için erişilebilir hale getirmektedir. Bu programın tam sürümünün pahalı olduğunu belirtmekte fayda vardır ancak 14 günlük deneme süresince ücretsiz kullanabilmektedir. Bu yazılım Windows ve Mac işletim sistemlerinde kullanılabilmektedir. 2020 tarihi itibariyle 27. Sürümü yayınlanmıştır.
2. RStudio
RStudio, istatistiki hesaplamalar ve grafikleri için kullanılan bir programlama dili olan R için açık kaynak kodlu ve güçlü bir entegre geliştirme ortamıdır. Bu programlama dili Yeni Zelanda Auckland Üniversitesi’nden Ross Ihaka ve Robert Gentleman tarafından oluşturulmuştur. Yazılım ise 2010 yılında geliştirilmeye başlanmış ve ilk beta sürümü Şubat 2011'de piyasaya sürülmüştür. Yazılımın hem desktop sürümü hem de web sitesinden uzaktan sunucu erişimi bulunmaktadır.
Kurulumunun oldukça kolay ve ücretsiz olması yaygın bir şekilde kullanılmasını sağlamıştır. Öğrenmesi her ne kadar zaman alsa da doğrusal ve doğrusal olmayan modelleme, klasik istatistik testleri, zaman serileri analizi, sınıflandırma, kümeleme gibi çok geniş istatistiki ve grafik teknikleri sunmaktadır. Linux, (Mac) OS X ve Windows sürümleri ücretsiz indirilebilmektedir.
3. Statistica
Statistica, ilk olarak StatSoft tarafından geliştirilen ve Mart 2014'te Dell tarafından satın alınan istatistik ve veri analizi programıdır. Yazılım, bir dizi veri analizi, veri yönetimi, veri görselleştirme ve veri madenciliği prosedürlerinin yanı sıra çeşitli tahmine dayalı modelleme, kümeleme, sınıflandırma tekniklerini içerir. Ayrıca grafikler çıktı olarak alınabiliyor. Yazılımın ücretli olduğunu belirtmekte fayda vardır.
4. Stata
Her geçen gün kullanımı artan STATA, sosyal bilimler ve sağlık bilimlerinde en çok kullanılan programlardan biridir. Hem kod hem de pencere açma şartıyla analiz yapma şansı tanıması en önemli avantajlarından biridir. Bu yazılım, veri işleme, görselleştirme, istatistikler ve otomatik raporlama sağlayan eksiksiz, entegre bir yazılım paketidir. STATA yazılımını genellikle ekonomi, sosyoloji, siyaset bilimi, biyotıp ve epidemiyoloji alanındaki araştırmacılar kullanmaktadır. Kullanımı kolay olmakla birlikte IBM SPSS ve Statistica’ya göre daha ucuzdur.
5. SAS Analytics U
İstatistiksel analiz, veri çıkarma ve dönüşümü, veri güncelleme ve değiştirme ve grafiklerle rapor oluşturma imkânı sağlayan bir yazılımdır. Ayrıca bu işlemlerin birçok alanda kullanılmasını sağlayan paket ürünler sunmaktadır. Öğretmen, profesör, öğrenci, akademisyen ya da eğitim alanında bulunan kişilere ücretsiz ya da düşük maliyetli seçenekler sunmaktadır. Kurulumu oldukça kolay olan bu yazılımı ücretsiz indirmek isteyen öğrenciler University Edition sürümünü kullanabilir.
6. Jamovi
Jamovi, R istatistik dilinin üzerine inşa edilmiş 3. nesil bir istatistik yazılımıdır. Program baştan sona kullanımı kolay olacak şekilde kullanıcı dostu olarak tasarlanmıştır. SPSS ve SAS gibi ücretli programlara alternatif olarak oluşturulmuştur. Ücretsiz, açık kaynak kodlu ve kullanımının kolay olması en önemli avantajlarındandır. Windows ve Mac için uyumlu versiyonları vardır.
Bu yazımızda veri analizinde en çok kullanılan ve en bilindik istatistik programlarından bahsedeceğiz.
